We zien het overal om ons heen, in het nieuws, in persoonlijke verhalen, in onderzoeken: De uitdagingen die corona met zich meebrengt valt vaak zwaar, en voor jongeren vaak nog meer. Al maandenlang worstelen ze zich door een opeenstapeling van onzekerheden en beperkingen heen, maar de effecten van de coronacrisis lijkt steeds groter te worden. Juist daarom is tijd en aandacht voor jongeren in deze periode extra belangrijk. Want hoe zit het met toekomstperspectief van deze jongeren? Waarin lopen ze vast? En wat kunnen we doen om hen te helpen?

Zorgen en achterstand 

In welke fase van hun jonge leven jongeren ook zitten, de coronamaatregelen hebben een enorme impact op de scholing, het werk, de financiële situatie, de mentale gesteldheid en de persoonlijke ontwikkeling. In deze aflevering van Jinek vertellen verschillende jongeren tussen de 16 en 24 jaar openhartig over de gevolgen die de crisis voor hen heeft. Je vrienden niet meer zien, je huis nauwelijks uitkomen, het gebrek aan structuur en perspectief en de zorgen over studie en werk worden allemaal besproken. Meerdere onderzoeken van het afgelopen jaar laten zien hoe de levens van jongeren op verschillende vlakken keihard zijn geraakt.

• School. Doordat lessen uitvallen of alleen nog digitaal zijn en omdat stageplekken moeilijk te vinden zijn, lopen jongeren studievertraging op. Uit een onderzoek van JOB blijkt dat bijna de helft van de mbo-studenten (47%) een achterstand heeft opgelopen. Ook op het hbo kunnen studenten hun studiejaar niet afronden doordat stages en praktijkopdrachten niet doorgaan. Momenteel zijn de scholen nog steeds niet volledig heropent, en de roep hierom wordt met de dag groter.
• Arbeidsmarkt. Jongeren tussen de 15 en 25 jaar met een flexibel dienstverband zijn het hardst geraakt door de coronacrisis, meldt dit artikel van NOS. Eind 2020 konden 36.000 werkloze jongeren die wel actief naar een baan zochten, geen werk vinden. Ook het aantal jongeren met een vaste baan is met 3000 gedaald. De groei van deelname van jongeren op de arbeidsmarkt is daarmee tot stilstand gekomen. 
• Inkomen. Dit rapport van Kences beschrijft dat 23 procent van de studenten sinds de coronacrisis minder inkomsten uit arbeid ontvangt. Eén op de vijf studenten had in oktober 2020 helemaal geen inkomen meer, terwijl dit voor de coronacrisis nog wel het geval was. Een ander onderzoek van het Interstedelijk Studentenoverleg (ISO) meldt dat ongeveer 20 procent van de studenten zich serieus zorgen maakt over de financiële situatie waar zij zich in bevinden. Studievertraging en het moeilijk vinden van werk en stages zorgen ervoor dat studenten minder snel aan een inkomen komen.
• Mentale gezondheid. Door de coronacrisis is het aantal jongeren met psychische klachten flink gestegen. Uit recentelijk onderzoek van het Amsterdam UMC blijkt dat 1 op de 7 jongeren momenteel last heeft van depressieve klachten, zoals eenzaamheid, langdurige somberheid en angstklachten. Hierdoor zijn de wachtlijsten in ggz-instellingen enorm opgelopen. Jongeren moeten lang moeten wachten voordat ze hulp krijgen. 

Ook laten jongeren in dit statement weten dat ze zich niet gehoord voelen bij de beslissingen die over hen genomen worden rondom de coronamaatregelen. Ze willen actief betrokken worden en samen naar oplossingen zoeken. Laat ons meedenken over wat wél kan, is hun oproep aan de overheid.

Luister naar wat een jongere nodig heeft

Wat kun je als professional, leerkracht, ouder of naaste doen om een jongere te ondersteunen in deze lastige tijd? Het is belangrijk om samen te praten over hoe de coronatijd invloed heeft op het leven van de jongere. Check regelmatig hoe het gaat en wat hij of zij nodig heeft. Luister daarbij ook goed naar wat de jongere zelf wil en kan. Samen kun je bekijken wat nodig is om invulling te geven aan het veranderde toekomstperspectief. Het is belangrijk om een jongere te blijven motiveren en de focus te leggen op wat wél kan en wat misschien zelfs fijn is aan deze coronatijd. 

Sommige jongeren hebben zich meer teruggetrokken en voelen daardoor een drempel om meer contact te zoeken met anderen of dingen te ondernemen. Probeer samen te werken met personen in het netwerk van jongeren, zoals de ouders, vrienden, de school of jongerenwerkers. Ook kun je een jongere wijzen ook op de mooie initiatieven, platforms en apps die zijn ontstaan. Deze online plekken zijn er speciaal op gericht om jongeren een luisterend oor te bieden. 

Overzicht hulplijnen

Voor bijna elk thema is tegenwoordig een website, platform, app of hulplijn te vinden waarmee de jongere op een laagdrempelige manier in contact kan komen. Een overzicht van aantal belangrijke thema’s en tips voor hulp vind je hieronder. 

• Eenzaamheid. Is een jongere eenzaam? Op de website van Eenzame Jongeren kunnen jongeren vragen stellen via een livechat en deelnemen aan forums om ervaringsverhalen met anderen uit te wisselen. 
• Geldzorgen. Is een jongere zijn of haar baan kwijtgeraakt en wil hij meer inzicht in zijn financiële situatie? De app GeldChecker-special van Nibud staat vol met tips en informatie over hoe je grip houdt op je geld. 
• Welzijn. Voelt een jongere zich neerslachtig? Via de app Grow It krijgen jongeren meer inzicht in hun gevoelens en krijgen grip op hun mentale gezondheid. Ook worden ze uitgedaagd om challenges te doen die de mentale gezondheid bevorderen. 

Via de website jongerenhulponline.nl staan verschillende organisaties waar jongeren op een makkelijke manier de meest geschikte hulp vinden, gratis en anoniem. Ben je als professional op zoek naar informatie om jongeren te ondersteunen in hun ontwikkeling? Kijk dan eens op de website van 16-27. Op dit platform vind je allerlei praktische informatie om jongeren te ondersteunen in deze tijd. Heb je zelf nog een waardevolle tip om de lijst met hulplijnen aan te vullen? Laat het ons gerust weten!

Aanbod Young Ambition

Wist je dat wij jongeren hierbij ook op verschillende manieren helpen? Check deze pagina voor een compleet aanbod, speciaal voor de ‘corona-uitdagingen’. Interesse in aanbod voor jouw school, instelling, jongere? Bel gerust even om te overleggen.